Fot. Kadr z tablicy znajdującej się aktualnie w parku, zatytułowanej Prehistoria.
Obszar gminy Łukowica należy do najstarszej części historycznej Sądecczyzny i był terenem intensywnego osadnictwa od czasów najdawniejszych. Najpewniej wiąże się to z występującymi tutaj niegdyś źródłami solnymi – solankami, których pamiątką są nazwy pochodne od soli, jak np. znana z dokumentów średniowiecznych rzeka Słona (dzisiaj Słomka), czy osiedle Solniska pod Łyżką. Wczesne – najstarsze w całym powiecie limanowskim! – osadnictwo poświadczają liczne zabytki.
Pod Bąkowcem na terenie Wolicy znaleziono kamienny toporek z okresu neolitu ( ok. 3000 p.n.e.). Na górze Łyżce odkryto niedawno ceramikę z okresu neolitu, epoki brązu (1800 – 1000 lat p.n.e), wczesnej epoki żelaza (700 p.n.e.) i wpływów rzymskich (300 n.e). W Wolicy znaleziono kilka lat temu przypadkowo dwie ozdoby z brązu pochodzące z początku epoki żelaza – z okresu kultury łużyckiej (ok. 700- 550 p.n.e).
Nieco większy skarb podobnych ozdób z tego samego okresu znaleziono w Świdniku w XIX w. podczas orki na polu dworskim. Tam także odkryto prehistoryczne cmentarzysko. Nieopodal rzeki Słomki w Wolicy odkryto również kilka fragmentów uprzęży końskiej należącej do wojownika z kręgu scytyjskiego (ok. 400 p.n.e). W Stroniu i Wolicy często znajdowane są (ostatnia z czasów cesarza Hadriana) monety rzymskie. Potwierdzają one miejscowe przekazy, że przez Stronie podążał niegdyś szlak handlowy idący z południa przez Podegrodzie w kierunku Szczyrzyca na Kraków.
Są tutaj także, niestety wciąż mało zbadane grodziska. Nad Jastrzębiem – na granicy z Czarnym Potokiem – wznosi się góra Gródek, a na jej szczycie widoczne są ślady po niewielkiej budowli obronnej. Było to gniazdo rodowe średniowiecznych rycerzy herbu Jastrzębiec, ale prawdopodobnie posadowione na prehistorycznym stanowisku. Pod tzw. obserwacją archeologiczną znajdują się dwa potencjalne grodziska zlokalizowane w Przyszowej: na Wilczej Górze i Ogrojcu w przysiółku Berdychów. W Przyszowej również znajduje się wyjątkowy obiekt tego typu na górze Łyżce, w miejscu zwanym Starym Zamczyskiem. Niedawno wyznaczono tam stanowisko archeologiczne – zakwalifikowane jako prehistoryczna osada wyżynna. Prawdopodobnie jest to obecnie najwyżej położone (730 m.n.p.m.) stanowisko z epoki brązu w Polsce!
W czasach prehistorycznych na terenie gminy Łukowica
Odtwórz w języku polskim
Prehistoric Łukowica
Play in English
There is evidence of very early human settlement in Łukowica . A 19th century discovery in Świdnik of Lusatian culture was followed by another significant discovery of jewellery and weapons from the Hallstatt Culture. There have also been lots of silver or bronze Roman coins discovered here alongside pottery dating from Bronze Age (1800- 100 BC) , Iron Age (700 BC) and Roman influences. However the oldest finds in this area come from the Neolith ( here 3000 BC).
